Wydarzenia

HONOROWI OBYWATELE M.ST. WARSZAWY W MUZEUM

Spotkanie Rady Honorowych Obywateli w stulecie nadania godności honorowego obywatelstwa Warszawy Marii Skłodowskiej-Curie.
26.02.2024.

21 lutego 1924 r. Maria Skłodowska-Curie została honorową obywatelką Warszawy, pierwszą kobietą, która otrzymała ten tytuł. Z okazji stulecia w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie zebrała się Rada Honorowych Obywateli, której patronuje Przewodnicząca Rady m.st. Warszawy oraz Prezydent Warszawy. Instytucja mieści się w XVIII wiecznej kamienicy – domu urodzenia noblistki – przy ul. Freta 16. Warszawska instytucja kultury, jest jedynym na świecie biograficznym muzeum, poświęconym wyłącznie postaci Noblistki, popularyzującym jej życiorys i dorobek naukowy.

– Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie to bardzo ważne miejsce ma mapie Warszawy. Miasto wzięło na siebie jego prowadzenie, wspierając społeczników z Polskiego Towarzystwa Chemicznego dzięki determinacji i konsekwencji ówczesnej Prezydent Warszawy, prof. Hannie Gronkiewicz-Waltz – podkreśliła Ewa Malinowska-Grupińska, przewodnicząca Rady m.st. Warszawy.   

W spotkaniu, które odbyło się 26 lutego br., uczestniczyli m.in.: Honorowi Obywatele Warszawy – Krystyna Budnicka, Janusz Dorosiewicz, prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz, Wiesław Johann, prof. Wojciech Noszczyk, Daniel Olbrychski, Anna Przedpełska-Trzeciakowska, prof. Andrzej Rottermund i Marian Turski oraz przedstawiciele władz Warszawy – przewodnicząca i wiceprzewodniczący Rady m.st. Warszawy, Ewa Malinowska-Grupińska oraz Sławomir Potapowicz i Alicja Żebrowska, a także Aldona Machnowska-Góra zastępczyni Prezydenta m.st. Warszawy.   

– Dom przy ul. Freta 16 jest muzeum bardzo warszawskim, ale również światowym i międzynarodowym. Odwiedzają je goście ze wszystkich kontynentów. W 2023 roku ze 111 krajów. Czujemy się więc wyjątkowo odpowiedzialni za to miejsce, które według nas jest wizytówką Warszawy. – zaznaczyła Barbara Gołębiowska, dyrektorka Muzeum im. Marii Skłodowskiej-Curie.   

Rocznice tematy

Podczas spotkania poruszono wiele tematów dotyczących przyszłości Stolicy. Goście dzielili się swoimi przemyśleniami oraz pomysłami z nią związanymi. Niezwykle istotną poruszoną kwestią były zbliżające się obchody 80. rocznicy Powstania Warszawskiego oraz 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Już od kilku miesięcy miasto przygotowuje się do uczczenia tych dwóch wydarzeń.

– Ważne jest żeby mówić o wartościach i zasadach, związanych z historią Powstania Warszawskiego. Chcemy o nich opowiadać przez pryzmat życiorysów bohaterek i bohaterów Powstania, ale też tego co działo się po zakończeniu tego tragicznego wydarzenia. Z kolei wspominając dzień wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, jeden z najradośniejszych we współczesnej historii naszego kraju, pragniemy opowiedzieć o zmianach jakie zachodziły w Warszawie, o rozwoju miasta dzięki inwestycjom, których przeprowadzenie było możliwe tylko dzięki funduszom unijnym  – podkreśliła Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.  

Honorowe Obywatelstwo Warszawy

Honorowe Obywatelstwo Warszawy jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców. Przyznawanie tytułu jest przede wszystkim wyrazem szacunku i pamięci dla jego tradycji oraz funkcji stołecznych i metropolitarnych. Obecnie jest nadawane w drodze uchwały podejmowanej przez Radę m.st. Warszawy, na wniosek złożony uprzednio na ręce Przewodniczącej Rady m.st. Warszawy. Uroczystego wręczenia oznak Honorowego Obywatela  dokonuje Przewodniczący Rady m.st. Warszawy oraz Prezydent Warszawy na uroczystej sesji Rady m.st. Warszawy z okazji Dnia Pamięci Warszawy albo podczas innej uroczystości.  

Historia przyznawania honorowego obywatelstwa

Tradycja przyznawania tytułu Honorowego Obywatela m.st. Warszawy osobom szczególnie zasłużonym została zapoczątkowana z końcem I wojny światowej, u zarania odradzającej się państwowości polskiej. Rada Miejska Warszawy, powołana do życia 24 lipca 1916 r. jako pierwsze na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego ciało społeczne pochodzące z wolnych wyborów powszechnych, czuła się – do czasu wyłonienia parlamentarnej reprezentacji kraju – w obowiązku zabierać głos i podejmować decyzje w sprawach istotnych dla całego narodu. Przejawem tego są uchwały, podjęte w dniach 12 listopada 1918 i 9 stycznia 1919 r., o nadaniu honorowego obywatelstwa stolicy dwóm wybitnym mężom stanu, architektom polskiej niepodległości: Józefowi Piłsudskiemu, niebawem Tymczasowemu Naczelnikowi Państwa i Naczelnemu Wodzowi, oraz Ignacemu Janowi Paderewskiemu, ideowemu przywódcy Polonii amerykańskiej w latach 1915-1918, kandydatowi na premiera II Rzeczypospolitej i przewodniczącemu Polskiej Delegacji Pokojowej w Wersalu. Podobny charakter miały też następne nadania tego tytułu, dokonane przez Radę Miejską w pierwszych latach niepodległości. Otrzymali go zasłużeni dla ukształtowania granic Polski i utrwalenia odzyskanej przez nią suwerenności państwowej: generałowie Józef Haller i Lucjan Żeligowski, amerykański polityk i działacz humanitarny Herbert Hoover oraz wybitni dowódcy francuscy – generał Maxime Weygand i marszałek Ferdynand Foch – napisał prof. Marian Marek Drozdowski, w Informatorze o Honorowych Obywatelach.

W latach 1934-1939, ustanowiona w miejsce rozwiązanego samorządu, Tymczasowa Komisaryczna Rada Miejska nie miała stosownego mandatu aby nadawać honorowe obywatelstwo. Tradycję tę wznowiono w 1992 r. i od, tego czasu wyróżniono, przez ostatnie ponad trzydzieści lat dziewięćdziesiąt osób.

Sylwetki Honorowych Obywateli dostępne są na um.warszawa.pl

Redakcja: Magdalena Dudzińska/ Rada Warszawy
Zdjęcia: MMSC/ Fryderyk. M. Nowak